ปจฺฉิมภวิกานํ ปญฺจโวการํ อุปปชฺชนฺตานํ อรูปานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ รูปายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ ปญฺจโวการานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ รูปายตนญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ (รูปายตนมูลกํ)
[219] (ก) ยสฺส ยตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ยตฺถ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ อุปปชฺชนฺตานํ อสญฺญสตฺตานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนํ นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ ตตฺถ มนายตนํ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ อิตเรสํ จตุโวการานํ ปญฺจโวการานํ เตสํ ตตฺถ ธมฺมายตนญฺจ นิรุชฺฌิสฺสติ มนายตนญฺจ อุปฺปชฺชิสฺสติฯ
(ฆ) ปจฺจนีกปุคฺคโล
[220] (ก) ยสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส โสตายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ ปญฺจโวการํ อุปปชฺชนฺตานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชิสฺสติ, โน จ เตสํ โสตายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ ปญฺจโวกาเร ปรินิพฺพนฺตานํ อรูเป ปจฺฉิมภวิกานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ จวนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชิสฺสติ โสตายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน โสตายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชิสฺสตีติ? อามนฺตาฯ
(ก) ยสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชิสฺสติ ตสฺส ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสตีติ?
ปจฺฉิมภวิกานํ กามาวจรํ อุปปชฺชนฺตานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ อุปปชฺชนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชิสฺสติ , โน จ เตสํ ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ กามาวจเร ปรินิพฺพนฺตานํ รูปาวจเร อรูปาวจเร ปจฺฉิมภวิกานํ เย จ อรูปํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ จวนฺตานํ เตสํ จกฺขายตนญฺจ นุปฺปชฺชิสฺสติ ฆานายตนญฺจ น นิรุชฺฌิสฺสติฯ
(ข) ยสฺส วา ปน ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ ตสฺส จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชิสฺสตีติ?
เย รูปาวจรํ อุปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสนฺติ เตสํ จวนฺตานํ เตสํ ฆานายตนํ น นิรุชฺฌิสฺสติ, โน จ เตสํ จกฺขายตนํ นุปฺปชฺชิสฺสติฯ